.png)
Ông Rafael Mariano Grossi, Tổng giám đốc IAEA tại sự kiện “Dự án ReNuAl: Phòng thí nghiệm phù hợp cho tương lai”, Vienna, Áo ngày 21/9/2020.
“Nhiều quốc gia thành viên của chúng tôi thiếu nguồn lực để đối phó với bệnh ung thư, đại dịch và biến đổi khí hậu. Họ đang trông cậy vào sự giúp đỡ của chúng tôi”, Tổng Giám đốc IAEA Rafael Mariano Grossi cho biết trong bài phát biểu khai mạc sự kiện. “Đó là lý do tại sao tôi tin rằng chúng tôi bắt buộc phải hoàn thành việc hiện đại hóa các phòng thí nghiệm ứng dụng hạt nhân của IAEA – cũng là phòng thí nghiệm của các bạn - càng sớm càng tốt”.
Nghiên cứu về bệnh ở người và động vật, điều trị ung thư và thích ứng với khí hậu thay đổi thông qua nông nghiệp thông minh là một số ví dụ về công việc đang diễn ra tại tám phòng thí nghiệm của IAEA. Trong khuôn khổ Dự án Đổi mới Phòng thí nghiệm ứng dụng hạt nhân (ReNuAL): Phòng thí nghiệm phù hợp cho tương lai, một số phòng thí nghiệm trong số này đã được hiện đại hóa. Sự kiện bên lề đã nêu bật những thành tựu của dự án, những công việc còn lại phải làm và những đóng góp gần đây nhất.
Từ ReNuAL đến ReNuAL 2
Dự án ReNuAL được khởi động vào ngày 29/9/2014 nhân dịp kỷ niệm 50 năm thành lập Bộ phận chung FAO/IAEA về Kỹ thuật hạt nhân trong thực phẩm và nông nghiệp, với kết quả là đã xây dựng được Tòa nhà Phòng thí nghiệm Kiểm soát Côn trùng mới, Cơ sở Máy gia tốc Tuyến tính mới và Tòa nhà Phòng thí nghiệm Yukiya Amano - nơi có Phòng thí nghiệm Sức khỏe và Sinh sản động vật, Phòng thí nghiệm Thực phẩm và Bảo vệ môi trường, Phòng thí nghiệm Quản lý đất, nước và dinh dưỡng cây trồng. Tòa nhà mới cho phép ba phòng thí nghiệm này giải quyết nhu cầu được hỗ trợ ngày càng tăng của các quốc gia thành viên trên toàn thế giới và thúc đẩy các nghiên cứu mang tính đột phá có ý nghĩa lớn đối với cả sức khỏe động vật và con người.
Dựa trên những thành tựu đó, vào đầu tháng 9/2020, Tổng Giám đốc Grossi đã thông báo với các quốc gia thành viên về Dự án ReNuAL 2 - một nỗ lực mới dành cho các phòng thí nghiệm còn chưa được hiện đại hóa trong khuôn khổ Dự án ReNuAL. ReNuAL 2 sẽ xây dựng một tòa nhà mới để đặt Phòng thí nghiệm Di truyền và tạo giống cây trồng, Phòng thí nghiệm Môi trường trên cạn, Phòng thí nghiệm Khoa học hạt nhân và trang thiết bị. Dự án cũng sẽ bao gồm việc xây mới và cải tiến các nhà kính, tân trang các cơ sở phòng thí nghiệm đo liều hiện có.
Tại sự kiện, Đại sứ Đức Gerhard Kuntzle phát biểu: “Dự án ReNuAL là bằng chứng về mối quan hệ tuyệt vời giữa Ban Thư ký IAEA và các quốc gia thành viên”. Đại sứ Kuntzle là một trong những đồng chủ tịch của Friends of ReNuAL, một nhóm không chính thức do các quốc gia thành viên lập ra để thúc đẩy việc gây quỹ và nâng cao nhận thức về công cuộc đổi mới. “Dự án dựa trên sự tin tưởng, hiệu quả và minh bạch giữa các bên liên quan”.
Còn Đại sứ Rapulane Molekane của Nam Phi cho biết: “ReNuAL và kết quả của nó tiếp tục cho thấy tầm quan trọng của dự án trong việc đáp ứng những thách thức mới mà thế giới sẽ phải đối mặt”.
Ghi nhận các nhà tài trợ mới
Tại sự kiện bên lề, đại diện của Argentina, Montenegro, Hà Lan và Paraguay đã đặt biểu trưng “viên gạch quốc gia” vào bản sao thu nhỏ của bức tường nhà tài trợ Dự án, bản gốc được đặt vĩnh viễn tại Phòng thí nghiệm ở Seibersdorf. Đây là những quốc gia đóng góp mới cho dự án tính từ kỳ họp Đại hội đồng năm 2019 đến nay. Kể từ khi khởi động Dự án ReNuAL vào năm 2014, IAEA đã huy động được hơn 39 triệu Euro đóng góp ngân sách từ một loạt các nhà tài trợ bao gồm 42 chính phủ và các tổ chức, đối tác.
Đại sứ Juan Francisco Facetti của Paraguay phát biểu: “Sự đóng góp này của Chính phủ Paraguay chỉ là một phần nhỏ giúp đảm bảo rằng các phòng thí nghiệm ứng dụng hạt nhân có thể tiếp tục cung cấp dịch vụ chất lượng cao cho các quốc gia thành viên”.
Việc xây dựng các công trình theo dự án ReNuAL 2 dự kiến bắt đầu vào giữa năm 2021 và hoàn thành vào cuối năm 2023. Để triển khai thành công ReNuAL 2, IAEA đang kêu gọi huy động 24,8 triệu euro từ các quốc gia thành viên, các đối tác và những người đóng góp với mục tiêu bước đầu đạt 14,8 triệu Euro vào giữa năm 2021.
Đại sứ Maite Fernandez Garcia của Argentina cho biết “Chúng tôi rất tự hào là một phần của Những người bạn của ReNuAL và tiếp tục hỗ trợ Dự án ReNuAL cũng như đóng góp vào việc cải tạo các phòng thí nghiệm ở Seibersdorf”.
Tham quan ảo các phòng thí nghiệm
Một chuyến tham quan ảo đến các phòng thí nghiệm Seibersdorf đã được chia sẻ trong thời gian diễn ra kỳ họp Đại hội đồng để thay cho các chuyến thăm trực tiếp. Chuyến tham quan này là cơ hội để trải nghiệm các phòng thí nghiệm và thấy được những cải tạo đã được thực hiện với Dự án ReNuAL. Các hoạt động ảo này là một trong các biện pháp phòng ngừa được đưa ra tại kỳ họp Đại hội đồng để bảo vệ sức khỏe và sự an toàn của tất cả những người tham gia trong bối cảnh đại dịch COVID-19.