Sự lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác PCTN
Ban cán sự đảng (BCSĐ), Đảng ủy Bộ và Lãnh đạo Bộ KH&CN đã phối hợp lãnh đạo, chỉ đạo phổ biến, quán triệt và tổ chức triển khai thực hiện các Chỉ thị, Nghị quyết của Bộ Chính trị, Ban Bí thư và chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan đến PCTN; chỉ đạo xây dựng và tổ chức thực hiện chương trình, kế hoạch công tác gắn với PCTN một cách cụ thể, trong đó phân công nhiệm vụ, xác định trách nhiệm, lộ trình và thời hạn hoàn thành nhiệm vụ cho từng tổ chức, cá nhân; thường xuyên theo dõi, đôn đốc, đánh giá, rút kinh nghiệm, kịp thời chấn chỉnh những hạn chế, tồn tại trong tổ chức thực hiện và nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo quản lý nhà nước về PCTN.
Ngày 03/01/2020, BCSĐ Bộ KH&CN đã ban hành Nghị Quyết số 01-NQ/BCSĐ về việc thực hiện Nghị quyết số 01, 02/NQ-CP ngày 01/01/2020 của Chính phủ về những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và Dự toán ngân sách nhà nước năm 2020; tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu cải thiện môi trường kinh doanh, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia năm 2020 (sau đây viết tắt là Nghị quyết số 01-NQ/BCSĐ). Đồng thời, tiếp tục thực hiện những nhiệm vụ chủ yếu được giao tại Nghị quyết số 126/NQ-CP ngày 29/11/2017 của Chính phủ về Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện công tác PCTN đến năm 2020, Quyết định số 318/QĐ-BKHCN ngày 12/02/2018 của Bộ trưởng Bộ KH&CN về ban hành Kế hoạch hành động của Bộ KH&CN thực hiện Nghị quyết số 126/NQ-CP ngày 29/11/2017 của Chính phủ; triển khai Kế hoạch phối hợp tổ chức tiếp công dân phục vụ Đại hội Đảng toàn quốc khóa XIII được ban hành kèm theo Quyết định số 2347/QĐ-BKHCN ngày 14/8/2019 của Bộ trưởng Bộ KH&CN; triển khai Đề án “Tuyên truyền, phổ biến, giáo dục pháp luật về phòng, chống tham nhũng giai đoạn 2019 – 2021” của Bộ KH&CN kèm theo Quyết định số 3682/QĐ-BKHCN ngày 09/12/2019 của Bộ trưởng Bộ KH&CN.
Lồng ghép các nội dung được phân công tại Chương trình hành động của Bộ, các văn bản liên quan của Bộ để triển khai thực hiện các Nghị quyết, Quyết định nêu trên vào công tác chuyên môn của từng đơn vị; chỉ đạo các cơ quan, đơn vị liên quan thuộc Bộ phối hợp chặt chẽ trong hoạt động chuyên môn, nghiệp vụ nhằm nâng cao hiệu quả thực thi và đẩy mạnh việc tạo lập, khai thác tài sản trí tuệ của doanh nghiệp; tăng cường bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, góp phần làm lành mạnh môi trường kinh doanh, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người tiêu dùng.
Công tác xây dựng và hoàn thiện thể chế về PCTN
BCSĐ, Đảng ủy Bộ thường xuyên cho ý kiến để Bộ KH&CN chỉ đạo các đơn vị chức năng thuộc Bộ thực hiện công khai, minh bạch trong việc rà soát hệ thống văn bản quy phạm pháp luật; soạn thảo các văn bản quy phạm pháp luật do Bộ ban hành hoặc được giao chủ trì soạn thảo; trình cấp thẩm quyền ban hành đối với các lĩnh vực thuộc phạm vi quản lý nhà nước của Bộ KH&CN nhằm kịp thời phát hiện, ngăn chặn sơ hở có thể phát sinh tham nhũng.
Trong Quý I năm 2020, Bộ KH&CN đã ban hành một số văn bản chỉ đạo, điều hành nhằm công khai, minh bạch trong hoạt động quản lý như: (i) Quyết định số 18/QĐ-BKHCN ngày 08/01/2020 của Bộ trưởng Bộ KH&CN ban hành Chương trình hành động của Bộ KH&CN thực hiện Nghị quyết số 01/NQ-CP và Nghị quyết số 02/NQ-CP ngày 01/01/2020 của Chính phủ; (ii) Phê duyệt Lộ trình cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại Bộ KH&CN năm 2020; (iii) Quy chế tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa và tiếp tục triển khai Kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ KH&CN Phiên bản 1.0 (cập nhật Phiên bản mới theo hướng dẫn của Bộ Thông tin và Truyền thông); triển khai chữ ký số chuyên dùng tại Bộ KH&CN; ban hành Quy trình nội bộ giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa.
Bộ KH&CN đã chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ thực hiện điểm b khoản 3 Mục II Nghị quyết số 119/NĐ-CP ngày 31/12/2019 của Chính phủ về một số biện pháp cấp bách nhằm tăng cường quản lý nhà nước về phòng, chống gian lận xuất xứ, chuyển tải hàng hóa bất hợp pháp và khẩn trương nghiên cứu cơ sở lý luận và thực tiễn xây dựng Nghị định sửa đổi, bổ sung một số điều của Nghị định 119/2017/NĐ-CP ngày 01/11/2017 của Chính phủ quy định về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực tiêu chuẩn, đo lường và chất lượng sản phẩm, hàng hóa; ban hành Kế hoạch của Bộ KH&CN thực hiện Kế hoạch chiến lược của ASEAN về Tiêu chuẩn và Đánh giá sự phù hợp đến năm 2025.
Có thể thấy đây là những cơ sở pháp lý quan trọng, phục vụ thiết thực cho công tác quản lý, tăng cường tính công khai, minh bạch trong quản lý nhà nước về KH&CN. Nội dung của những văn bản này đã thể hiện rõ quan điểm của Bộ KH&CN trong việc tăng cường xây dựng cơ chế quản lý KH&CN công khai, minh bạch, nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước và công tác PCTN trong phạm vi quản lý nhà nước của Bộ.
Công tác tuyên truyền, phổ biến, giáo dục về PCTN
Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Ban Nội chính Trung ương và thực hiện nhiệm vụ đã đề ra, trong Quý I năm 2020, BCSĐ, Đảng ủy Bộ KH&CN đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm các quy định về PCTN trong hoạt động quản lý, điều hành của đơn vị. Thực hiện nghiêm chỉ đạo của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ: Không sử dụng ngân sách để mua sắm quà biếu, tiếp khách và sử dụng xe công sai quy định; siết chặt kỷ luật, kỷ cương hành chính.
Các Chương trình hành động của Bộ; các Nghị quyết, chỉ đạo về nâng cao chất lượng sinh hoạt Chi bộ, tăng cường công tác chính trị, tư tưởng trong Đảng bộ Bộ KH&CN được đăng tải trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ tại địa chỉ (http://www.most.gov.vn) và Trang Thông tin điện tử của Đảng ủy Bộ (http://danguy.most.gov.vn) để phổ biến, tuyên truyền cho toàn thể cán bộ, công chức, viên chức. Đồng thời, thực hiện việc sao gửi văn bản liên quan đến công tác Đảng cho các đơn vị thuộc Bộ để học tập, nghiên cứu, quán triệt, tổ chức triển khai thực hiện.
BCSĐ, Đảng ủy Bộ đã chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ KH&CN tuyên truyền, quán triệt, triển khai Luật PCTN năm 2018 và các văn bản hướng dẫn thi hành bằng nhiều hình thức phù hợp: Lồng ghép vào các buổi họp giao ban tuần, tháng, sinh hoạt của các chi bộ và cấp ủy Đảng.
Thực hiện công khai minh bạch trong hoạt động của Bộ và các đơn vị trực thuộc
Bộ trưởng Bộ KH&CN chỉ đạo thực hiện việc công khai, minh bạch trong hoạt động chung của Bộ; các đơn vị trực thuộc Bộ thực hiện nghiêm túc các quy định pháp luật về PCTN và tạo điều kiện thuận lợi cho người dân và doanh nghiệp khi đến liên hệ công tác, cụ thể là:
Các thông tin liên quan đến hoạt động của Bộ và các đơn vị trực thuộc Bộ được đăng tải công khai trên các báo, Cổng thông tin điện tử của Bộ và Trang thông tin điện tử của một số đơn vị trực thuộc Bộ; thực hiện cơ chế công khai minh bạch trong việc xét, tuyển chọn, giao trực tiếp, tài trợ, đánh giá và nghiệm thu kết quả thực hiện nhiệm vụ KH&CN theo quy định, cụ thể: (i) Bộ KH&CN thực hiện thông báo công khai danh mục nhiệm vụ KH&CN tiềm năng được Quỹ Phát triển KH&CN quốc gia tài trợ, thực hiện từ năm 2020; (ii) thông báo tuyển chọn tổ chức và cá nhân chủ trì thực hiện nhiệm vụ khoa học thuộc Chương trình KH&CN trọng điểm cấp Quốc gia thực hiện trong năm 2020…; (iii) thông báo tuyển chọn tổ chức và cá nhân chủ trì thực hiện nhiệm vụ KH&CN theo Nghị định thư…; công khai, minh bạch trong việc quản lý, sử dụng ngân sách, tài sản của Nhà nước; thực hiện tốt các quy định về thực hành tiết kiệm, chống lãng phí; triển khai thực hiện kế hoạch thanh tra năm 2020 của Bộ KH&CN có trọng tâm, trọng điểm tập trung vào những điểm “nóng” mang tính thời sự, được dư luận xã hội quan tâm, tránh chồng chéo và đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước của Bộ; chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ kịp thời đưa tin tức trên Cổng Thông tin điện tử của Bộ KH&CN (Portal MOST) nhằm phục vụ các tổ chức, cá nhân có nhu cầu có thể truy cập, tra cứu thông tin trên mạng Internet, góp phần tích cực trong công tác phổ biến, tuyên truyền các kết quả hoạt động KH&CN; chuẩn bị các thủ tục cần thiết theo quy định của pháp luật để tiến hành thanh tra hành chính và việc thực hiện các quy định của pháp luật về phòng, chống tham nhũng đối với 05 đơn vị trực thuộc Bộ theo kế hoạch đã được Bộ trưởng Bộ KH&CN phê duyệt.
Việc xây dựng, thực hiện quy tắc ứng xử của cán bộ, công chức, viên chức
Bộ KH&CN đã chỉ đạo thực hiện các quy định nội bộ, chuẩn hóa quy trình xử lý, giải quyết công việc và thực thi công vụ; triển khai thực hiện các quy định về công bố, công khai thủ tục hành chính; tiếp nhận, xử lý phản ánh, kiến nghị của người dân và doanh nghiệp về quy định hành chính; ứng xử, thái độ, tác phong của công chức, viên chức khi thi hành nhiệm vụ của Bộ KH&CN. Trong thời gian qua, các cơ quan đơn vị và công chức trực tiếp giải quyết các công việc cấp Giấy xác nhận đủ điều kiện thực hiện tư vấn, đánh giá Hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn quốc gia TCVN ISO 9001:2015; thực hiện các thủ tục về xác lập quyền sở hữu công nghiệp; công nhận khả năng kiểm định phương tiện đo; cấp đăng ký hoạt động KH&CN đã thực hiện nghiêm túc các quy định này, luôn có thái độ đúng mực trong khi thực hiện nhiệm vụ được giao.
Việc thực hiện đồng bộ các giải pháp nêu trên trong thời gian qua đã tác động trực tiếp đến nhận thức của công chức, viên chức và người lao động trong Bộ về sự cần thiết phải đúng mực, tận tụy, không sách nhiễu, gây phiền hà trong giải quyết công việc với các tổ chức, cá nhân có liên quan.
Thực hiện cải cách hành chính, đổi mới công nghệ quản lý
Bộ KH&CN tập trung đẩy mạnh cải cách hành chính, đặc biệt là thủ tục hành chính, đơn giản hóa quy trình và thủ tục, giảm thời gian và chi phí trong việc thực hiện các thủ tục hành chính; nâng cao chất lượng dịch vụ hành chính công, xây dựng nền hành chính hiện đại, chuyên nghiệp, năng động, phục vụ tốt nhất người dân và doanh nghiệp.
Bộ KH&CN đã ban hành Kế hoạch tổng kết thực hiện Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2011-2020 và xây dựng Chương trình tổng thể cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2021-2030; phê duyệt Lộ trình cung cấp dịch vụ công trực tuyến tại Bộ KH&CN năm 2020; cập nhật Khung kiến trúc Chính phủ điện tử Bộ KH&CN phiên bản 2.0 theo hướng dẫn mới của Bộ Thông tin và Truyền thông; triển khai chữ ký số chuyên dùng tại Bộ KH&CN; ban hành Quy chế tiếp nhận hồ sơ, giải quyết và trả kết quả giải quyết thủ tục hành chính theo cơ chế một cửa; ban hành Danh mục dịch vụ công trực tuyến mức độ 3, mức độ 4 đối với các thủ tục hành chính trong lĩnh vực KH&CN.
Công tác xây dựng nguồn lực thông tin được chú trọng phát triển. Mạng VinaREN đã thực sự trở thành kênh liên lạc gắn kết cộng đồng các nhà khoa học cả trong và ngoài nước với việc triển khai nhiều ứng dụng tiên tiến trên nền tảng hạ tầng mạng. Hệ thống cơ sở dữ liệu quốc gia về KH&CN tiếp tục được hoàn thiện bao gồm: Cơ sở dữ liệu tài liệu KH&CN Việt Nam, cơ sở dữ liệu về nhiệm vụ KH&CN; cơ sở dữ liệu về thông tin KH&CN trong khu vực và thế giới; cơ sở dữ liệu về công nghệ, thiết bị và thị trường KH&CN.
Ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý của Bộ
Công tác quản lý của Bộ từng bước được hiện đại hóa, công nghệ thông tin được triển khai, ứng dụng trong hoạt động chỉ đạo, điều hành của Lãnh đạo Bộ thông qua Hệ thống quản lý văn bản và điều hành của Bộ KH&CN tại địa chỉ http://vb.most.gov.vn giúp hoạt động của Bộ minh bạch, thông suốt và hiệu quả. Bộ hiện đang thực hiện phần mềm quản lý các đề án của Bộ, phần mềm quản lý văn bản và hồ sơ công việc, Phần mềm quản lý và khai thác tài liệu lưu trữ, phần mềm quản lý cán bộ, phần mềm kế toán, phần mềm quản lý tài sản, kết nối, liên thông phần mềm gửi, nhận văn bản với Văn phòng Chính phủ...
Việc ứng dụng rộng rãi các phần mềm nêu trên giúp cho việc quản lý công việc đầy đủ, công khai, minh bạch, Lãnh đạo Bộ thường xuyên theo dõi kịp thời tiến độ công việc để chỉ đạo đúng mục đích, yêu cầu và tiến độ; không để quá hạn, bỏ sót nhiệm vụ; hạn chế tình trạng đùn đẩy trách nhiệm, né tránh công việc; tạo điều kiện thuận lợi cho kiểm tra, đánh giá và tra cứu thông tin phục vụ quản lý, điều hành.
Đánh giá chung: Với sự chỉ đạo sát sao của BCSĐ, Đảng uỷ và Bộ trưởng Bộ KH&CN, sự nỗ lực của các cán bộ, công chức, viên chức và người lao động trong công tác PCTN của Bộ đã đạt được những kết quả tích cực. Bộ KH&CN chú trọng đến việc công khai, minh bạch trong hoạt động của từng đơn vị trực thuộc, trong khâu xét, tuyển chọn, giao, tài trợ, thực hiện nhiệm vụ KH&CN, gắn công tác cải cách hành chính với công tác PCTN theo chỉ đạo, định hướng Đảng và Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ. Đặc biệt chú trọng ngay từ việc xây dựng và hoàn thiện thể chế, cơ chế, chính sách quản lý về KH&CN, do đó đã góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động của từng đơn vị nói riêng và ngành KH&CN nói chung, các cá nhân, tổ chức được tạo điều kiện thuận lợi khi đến giải quyết công việc tại các đơn vị chức năng thuộc Bộ.